|
มัจฉริยะ หมายถึง ความตระหนี่, ความหวง, ความคิดกีดกันไม่ให้ผู้อื่นได้ดี หรือมีส่วนร่วม (Macchariya : meanness; ๑. อาวาสมัจฉริยะ คือ ตระหนี่ที่อยู่, หวงที่อาศัย เช่น ภิกษุหวงเสนาสนะ กีดกันผู้อื่น หรือผู้มิใช่พวกของตนไม่ให้ ๒. กุลมัจฉริยะ คือ ตระหนี่ตระกูล, หวงสกุล, เช่น ภิกษุหวงสกุลอุปปัฏฐาก คอยกีดกันภิกษุอื่นไม่ให้เกี่ยวข้องได้รับการ ๓. ลาภมัจฉริยะ คือ ตระหนี่ลาภ, หวงผลประโยชน์ เช่น ภิกษุหาทางกีดกันไม่ให้ลาภเกิดขึ้นแก่ภิกษุอื่น ๔. วัณณมัจฉริยะ คือ ตระหนี่วรรณะล หวงสรีรวัณณะ คือผิวพรรณของร่างกาย ไม่พอใจให้ผู้อื่นสวยงาม ก็ดี หวงคุณ ๕. ธรรมมัจฉริยะ คือ ตระหนี่ธรรม, หวงวิชาความรู้ และคุณพิเศษที่ได้บรรลุ ไม่ยอมสอนไม่ยอมบอกผู้อื่น กลัวเขาจะรู้เท่าหรือเกินตน ----------------------------- เอกสารอ้างอิง: พระพรหมคุณาภรณ์ (ป.อ. ปยุตฺโต). พจนานุกรมพุทธศาสน์ ฉบับประมวลธรรม. พิมพ์ครั้งที่ ๒๔. กรุงเทพฯ: โรงพิมพ์
.
|
